αναδημοσιεύουμε από το blog Αριστοτέλους 17
Με το νόμο 4052/2012 που ψηφίστηκε από τη Βουλή την 1η Μαρτίου 2012, το Υπουργείο Υγείας δίνει τη δυνατότητα στις δομές των ΝΠΙΔ, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα “Ψυχαργώς” και χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, να παρακρατούν ποσοστό επί των συντάξεων των φιλοξενουμένων σε αυτές.
Η επίμαχη διάταξη της παραγράφου 9 του άρθρου 30 αναφέρει: ” Τα άτομα, τα οποία τοποθετούνται σε μονάδες και προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης του άρθρου 9 του παρόντος νόμου, που παρέχονται από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του παρόντος νόμου και μόνο για τις δομές των οποίων η λειτουργία τους έχει ανατεθεί από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, συμμετέχουν στη δαπάνη περίθαλψής τους για όσο χρόνο διαμένουν στις δομές αυτές, με ποσοστό επί της σύνταξης την οποία λαμβάνουν. Τα Ν.Π.Ι.Δ. ελέγχονται ετησίως από ορκωτό ελεγκτή για το ποσό που συγκεντρώθηκε και τον τρόπο διαθέσεώς του, την έκθεση του οποίου υποχρεούται να υποβάλλει η διοίκηση του Ν.Π.Ι.Δ. μέχρι 31 Ιανουαρίου του επόμενου έτους στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του Ν.Π.Ι.Δ. με την υποχρέωση αυτή η κρατική επιχορήγηση διακόπτεται. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται το ποσοστό συμμετοχής κλιμακωτά ανάλογα με τη σύνταξη του κάθε περιθαλπόμενου, η διαδικασία και ο τρόπος καταβολής του, το όργανο ελέγχου και διαχείρισης των χρημάτων αυτών, πού δαπανούνται τα χρήματα αυτά και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Αντίθετοι όροι στις συναφθείσες συμβάσεις των εν λόγω φορέων που παρέχουν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης με τους ασφαλιστικούς φορείς δεν ισχύουν.”
(Εδώ θα βρείτε το ΦΕΚ του σχετικού νόμου)
Αντίστοιχη διάταξη έχει ψηφιστεί από τον Ιούλιο του 2011, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα, για τις στεγαστικές δομές των ΝΠΔΔ, όπου προβλέπεται να κατακρατείται ποσοστό επί της σύνταξης από 40-80%!
Με το νόμο αυτό ουσιαστικά ιδιωτικοποιείται η παροχή ψυχικής υγείας από τις ΜΚΟ. Το Υπουργείο Υγείας προσπαθεί με αυτό τον τρόπο να καλύψει την περικοπή του 55% των προϋπολογισμών των παραπάνω φορέων, μετακυλίοντας το βάρος της λειτουργίας των ψυχιατρικών δομών στον ασθενή-πελάτη. Αυτό θα έχει σαν πρώτη άμεση συνέπεια την επιλογή των ασθενών με βάση το ύψος της σύνταξής τους. Είναι φανερό πως οδηγούμαστε στην ιδιωτικοποίηση της παροχής ψυχικής υγείας, που πλέον θα απολαμβάνουν μόνο όσοι έχουν αρκετά μεγάλη σύνταξη προκειμένου να μπορούν να καλύψουν μόνοι τους τα έξοδα διαβίωσής τους σε αυτές τις δομές.
Η νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση της πολιτικής της κυβέρνησης είναι αναμφισβήτητη. Όλοι οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, κατ’ εφαρμογή των μνημονίων – και όχι μόνο, δείχνουν ότι βασικός στόχος τους είναι η διάλυση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα του συστήματος υγείας και πρόνοιας και η ισοπέδωση του κοινωνικού κράτους. Αυτό εξάλλου είναι και μία από τις πρώτες επιταγές του Δ.Ν.Τ. σε όσες χώρες επέδραμε.
Τον εχθρό τον ξέρουμε. Τι θέλει να κάνει επίσης. Το ζητούμενο είναι πώς αντιστεκόμαστε εμείς σε αυτό. Πώς θα εμποδίσουμε την εφαρμογή αυτού του μέτρου; Πώς θα μπλοκάρουμε την ιδιωτικοποίηση ενός ακόμα τομέα του κοινωνικού κράτους;
Μας αφορά όλους. Και όλοι μαζί πρέπει να αντιδράσουμε. Οι υπεύθυνοι και οι εργαζόμενοι σε αυτές τις δομές, οι οργανώσεις των ληπτών ψυχικής υγείας, οι τοπικές κοινωνίες, ο σύλλογος εργαζομένων του Υπουργείου Υγείας, ο κάθε εργαζόμενος ξεχωριστά (ιδιαίτερα όσοι εργάζονται στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας) και η αρμόδια Διευθύντρια.
Τώρα θα φανεί αν είμαστε μέρος του προβλήματος ή της λύσης.
το Δίκτυο ΑΡΓΩ από την πρώτη στιγμή έχει αρνηθεί την παρακράτηση από τα ΝΠΙΔ μέρους των συντάξεων των ενοίκων των στεγαστικών δομών τόσο για λειτουργικές δαπάνες όσο και για δαπάνες μισθοδοσίας των δομών, θεωρώντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες των μονάδων ως δημόσια δωρεάν υπηρεσία που παρέχεται και πρέπει να συνεχίσει να παρέχεται σε όλους, χωρίς καμία συνεισφορά εκ μέρους τους στο πλαίσιο της υποχρέωσης του κράτους και του δικαιώματος των πολιτών για παροχή δημόσιων και δωρεάν υπηρεσιών υγείας. Θεωρώντας παράλληλα ότι οι μόνοι που έχουν δικαίωμα να διαχειρίζονται τα όποια έσοδα από τις συντάξεις και τα επιδόματα είναι οι ίδιοι οι ένοικοι αφού οι συντάξεις είναι ατομική ανεξάρτητη ανταποδοτική παροχή αναπλήρωσης εισοδήματος για τους συνταξιούχους των ασφαλιστικών ταμείων και τα επιδόματα της πρόνοιας ατομική κοινωνική παροχή εξασφάλισης της διαβίωσης των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε εκφράσει πάρα πολλές φορές τις αντιρρήσεις μας και εξ αιτίας αυτών των αντιρρήσεων δεν υπήρξε κοινή υπουργική απόφαση για τα ΝΠΙΔ και τα ΝΠΔΔ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυστυχώς και χωρίς καμία διαβούλευση, το ΥΥΚΑ προχώρησε στη θέσπιση του παραπάνω νόμου που καθιστά πλέον νόμιμες τις όποιες παρακρατήσεις. Εμείς εμμένουμε στη θέση μας ότι οι συντάξεις και τα επιδόματα πρέπει να τα διαχειρίζονται μόνο οι ένοικοι που τα δικαιούνται και μόνο για ατομικές τους ανάγκες. Είμαστε κάθετα αντίθετοι σε μια γενική παρακράτηση συντάξεων και θεωρούμε αν υποχρεωτικά γίνει κάποια παρακράτηση από τις συντάξεις αυτή θα πρέπει να είναι ανταποδοτική προς τον ένοικο και θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά ατομικές δαπάνες διαβίωσης (ένδυση, υπόδηση, τσιγάρα, διακοπές, κοινωνικές δραστηριότητες κλπ.) καθώς και άλλες εξατομικευμένες προσωπικές δαπάνες του κάθε ενοίκου, δηλαδή κάτι παρόμοιο με ότι γίνεται στα προστατευμένα διαμερίσματα βάσει των σχετικών Υπουργικών αποφάσεων.
Είμαστε σίγουροι ότι στους όποιους υπολογισμούς εξασφάλισης πόρων από πλευράς του ΥΥΚΑ έχουν υπερεκτιμηθεί οι πιθανοί πόροι ώστε το ΥΥΚΑ πλασματικά να δείξει ότι εξασφάλισε την βιωσιμότητα των δομών και ότι σε καμία περίπτωση δεν θα υπηρετηθεί ο επικαλούμενος στόχος διασφάλισης της συνέχισης της λειτουργίας των μονάδων, οπότε εκτός από το ζήτημα της προστασίας των δικαιωμάτων των ενοίκων πρέπει να προστατέψουμε και τη λειτουργία των ίδιων των στεγαστικών μονάδων και να διασφαλίσουμε από υπαρκτούς κρατικούς πόρους τη συνέχιση της λειτουργίας τους.
Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα απαιτήσουμε να υπάρξει σαφές κανονιστικό πλαίσιο και να διευθετηθούν πρώτα όλα τα ζητήματα τόσο σε επίπεδο διασφάλισης των δικαιωμάτων των ασθενών (ανταποδοτικότητα των συντάξεων, δικαιώματα συγγενών, κλπ) όσο και σε επίπεδο διαχείρισης ώστε να προστατευθούν τα δικαιώματα των ενοίκων, να διασφαλισθεί η ποιότητα ζωής τους, να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή διαφάνειας στη διαχείριση των όποιων πόρων θα παρακρατούνται και θα ζητήσουμε να απαιτείται πάντα η συναίνεση του ενοίκου για την πραγματοποίηση της όποιας δαπάνης.
Στην περίπτωση που, παρά τις αντιδράσεις μας και χωρίς να υπάρξει σαφές πλαίσιο, υποχρεωθούμε να εφαρμόσουμε τις προβλέψεις του νόμου αυτό θα περιοριστεί ρητά από εμάς μόνο σε ατομικές δαπάνες του ενοίκου και σε καμία περίπτωση σε γενικά έξοδα των στεγαστικών μονάδων.
Έχουμε δηλώσει ήδη στο ΥΥΚΑ τις ουσιαστικές μας αντιρρήσεις και ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προβεί σε όλες τις σχετικές ρυθμίσεις πριν ξεκινήσει η οποιαδήποτε εφαρμογή του παραπάνω νόμου και ότι αν δεν διασφαλιστούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις δεν είμαστε διατεθειμένοι να εφαρμόσουμε το νόμο και να καταπατήσουμε έτσι βασικά δικαιώματα των ενοίκων και να πειραματιστούμε για άλλη μια φορά και να εκτεθούμε σε κινδύνους.
Τέλος, ήδη ετοιμάζουμε αναφορά προς τον Συνήγορο του Πολίτη για να διερευνήσει την συνταγματικότητα και τη νομιμότητα των όποιων παρακρατήσεων.