ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ
ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Για εμάς, τους εργαζόμενους στα
ΝΠΙΔ της Ψυχικής Υγείας από 01-01-2013
ισχύει ότι εφαρμόστηκε για τους εργαζόμενους στο στενό δημόσιο τομέα από το
Νοέμβρη του 2011 με το νόμο 4024/11*,
γνωστό και ως Ενιαίο Μισθολόγιο ή αλλιώς «Ενιαίο Φτωχολόγιο» όπως το ονόμασαν
οι εργαζόμενοι τότε που είδαν τους μισθούς τους να κατρακυλούν έως και 50% εν
μία νυκτί, ενώ είχαμε ακόμα και τις τραγωδίες των αρνητικών εξοφλητικών
μισθοδοσίας.
Βέβαια είναι σημαντικό να πούμε ότι αν και τότε η γνωστή επιχειρηματολογία του κοινωνικού κανιβαλισμού ότι όσοι έχουν αξιοπρεπείς μισθούς φταίνε για την κατάντια της χώρας και πώς αν τους τσακίσουμε τότε θα γλιτώσουμε τη χρεοκοπία δεν απέδωσε τελικά καρπούς. Αντί να βγούμε από το δρόμο της κοινωνικής διάλυσης μπήκαμε για τα καλά στη λεωφόρο διάλυσης των εργασιακών σχέσεων με αποκορύφωμα μέχρι στιγμής τους νόμους 4046/12 και 4093/12** που ουσιαστικά καταργούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και θέτουν σε αμφισβήτηση όποιο δικαίωμα απορρέει από αυτές. Από τότε έχουν δεχθεί επίθεση στα εργασιακά τους δικαιώματα ουκ ολίγες επαγγελματικές κατηγορίες άλλες μεμονωμένα, και άλλες με επιχειρήσεις σκούπα (δημόσιοι υπάλληλοι, λεωφορεία, μετρό, δάσκαλοι, ναυτεργάτες, γιατροί, ΟΚΑΝΑ, με πιο πρόσφατους τους καθηγητές).
Είναι αλήθεια βέβαια ότι σε σχέση με τις δικές μας αμοιβές, των απλών εργαζόμενων εννοούμε, στα ΝΠΙΔ οι παραπάνω κλάδοι αμείβονταν καλύτερα. Έλα όμως που δεν τους τα χάρισε κανείς αυτά τα παραπάνω χρήματα και δικαιώματα αλλά είναι αποτέλεσμα σκληρών αγώνων πολλών ετών και μεγάλων θυσιών σε προηγούμενες, σίγουρα καλύτερες, περιόδους για τους αγώνες των εργαζόμενων παντού. Επίσης οι καλύτερες συνθήκες δουλειάς είναι αποτέλεσμα των ισχυρών συλλογικών συμβάσεων αλλά και του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών οι εργαζόμενοι των οποίων απολάμβαναν μέχρι πρόσφατα ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής. Τίποτα δεν είναι τυχαίο και για αυτό οι τρόικες εσωτερικού και εξωτερικού έχουν φαγωθεί να καταργηθούν όλα αυτά τα δικαιώματα που στέκονται εμπόδιο στην «ανάπτυξη και την πρόοδο».
Μα και στην Ψυχική Υγεία υπήρχε μέχρι πρόσφατα ένας μισθολογικός μπούσουλας βάσει του ίδιου του ΥΥΚΑ, η ΚΥΑ 2008-17/07β΄***, βάσει της οποίας αμειβόμασταν. Τουλάχιστον οι εργαζόμενοι διότι η διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα όταν ιδιωτικοί φορείς λαμβάνουν κρατικό χρήμα. Χωρίς παρεξήγηση δεν φταίνε μόνο οι φορείς αλλά κυρίως το Υπουργείο που δεν πραγματοποιεί ελέγχους ή καθυστερεί παραδειγματικά τη διεξαγωγή τους.
Δεν θέλουμε και δεν μπορούμε εδώ να κάνουμε μια νομική παρουσίαση του Ενιαίου Μισθολογίου και του πως ακριβώς υπολογίζονται οι μισθοί ή τι καταργείται και τι μένει όρθιο. Σε γενικές γραμμές να πούμε μόνο ότι καταργούνται τα δώρα και κάποια πολύ σημαντικά επιδόματα όπως της άδειας και του γάμου. Περισσότερο αξίζει να σκεφτούμε με βάση τη συγκυρία στους εργασιακούς χώρους αυτή τη στιγμή τι σημαίνει το Ενιαίο Μισθολόγιο για εμάς και όχι να δώσουμε μια απάντηση μαύρο- άσπρο, υπέρ ή κατά γενικά και αόριστα.
Βέβαια είναι σημαντικό να πούμε ότι αν και τότε η γνωστή επιχειρηματολογία του κοινωνικού κανιβαλισμού ότι όσοι έχουν αξιοπρεπείς μισθούς φταίνε για την κατάντια της χώρας και πώς αν τους τσακίσουμε τότε θα γλιτώσουμε τη χρεοκοπία δεν απέδωσε τελικά καρπούς. Αντί να βγούμε από το δρόμο της κοινωνικής διάλυσης μπήκαμε για τα καλά στη λεωφόρο διάλυσης των εργασιακών σχέσεων με αποκορύφωμα μέχρι στιγμής τους νόμους 4046/12 και 4093/12** που ουσιαστικά καταργούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και θέτουν σε αμφισβήτηση όποιο δικαίωμα απορρέει από αυτές. Από τότε έχουν δεχθεί επίθεση στα εργασιακά τους δικαιώματα ουκ ολίγες επαγγελματικές κατηγορίες άλλες μεμονωμένα, και άλλες με επιχειρήσεις σκούπα (δημόσιοι υπάλληλοι, λεωφορεία, μετρό, δάσκαλοι, ναυτεργάτες, γιατροί, ΟΚΑΝΑ, με πιο πρόσφατους τους καθηγητές).
Είναι αλήθεια βέβαια ότι σε σχέση με τις δικές μας αμοιβές, των απλών εργαζόμενων εννοούμε, στα ΝΠΙΔ οι παραπάνω κλάδοι αμείβονταν καλύτερα. Έλα όμως που δεν τους τα χάρισε κανείς αυτά τα παραπάνω χρήματα και δικαιώματα αλλά είναι αποτέλεσμα σκληρών αγώνων πολλών ετών και μεγάλων θυσιών σε προηγούμενες, σίγουρα καλύτερες, περιόδους για τους αγώνες των εργαζόμενων παντού. Επίσης οι καλύτερες συνθήκες δουλειάς είναι αποτέλεσμα των ισχυρών συλλογικών συμβάσεων αλλά και του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών οι εργαζόμενοι των οποίων απολάμβαναν μέχρι πρόσφατα ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής. Τίποτα δεν είναι τυχαίο και για αυτό οι τρόικες εσωτερικού και εξωτερικού έχουν φαγωθεί να καταργηθούν όλα αυτά τα δικαιώματα που στέκονται εμπόδιο στην «ανάπτυξη και την πρόοδο».
Μα και στην Ψυχική Υγεία υπήρχε μέχρι πρόσφατα ένας μισθολογικός μπούσουλας βάσει του ίδιου του ΥΥΚΑ, η ΚΥΑ 2008-17/07β΄***, βάσει της οποίας αμειβόμασταν. Τουλάχιστον οι εργαζόμενοι διότι η διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα όταν ιδιωτικοί φορείς λαμβάνουν κρατικό χρήμα. Χωρίς παρεξήγηση δεν φταίνε μόνο οι φορείς αλλά κυρίως το Υπουργείο που δεν πραγματοποιεί ελέγχους ή καθυστερεί παραδειγματικά τη διεξαγωγή τους.
Δεν θέλουμε και δεν μπορούμε εδώ να κάνουμε μια νομική παρουσίαση του Ενιαίου Μισθολογίου και του πως ακριβώς υπολογίζονται οι μισθοί ή τι καταργείται και τι μένει όρθιο. Σε γενικές γραμμές να πούμε μόνο ότι καταργούνται τα δώρα και κάποια πολύ σημαντικά επιδόματα όπως της άδειας και του γάμου. Περισσότερο αξίζει να σκεφτούμε με βάση τη συγκυρία στους εργασιακούς χώρους αυτή τη στιγμή τι σημαίνει το Ενιαίο Μισθολόγιο για εμάς και όχι να δώσουμε μια απάντηση μαύρο- άσπρο, υπέρ ή κατά γενικά και αόριστα.
Κανονικά η Ψυχική Υγεία θα έπρεπε να έχει τη δική της Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, μια κλαδική συλλογική σύμβαση. Όπως κανονικά μέσες-άκρες η Ψυχική Υγεία είναι κομμάτι του εθνικού συστήματος υγείας και όχι χωραφάκι για να παίζουν ιδιώτες στις πλάτες εργαζόμενων και ληπτών με επιδοτήσεις που έχουμε πληρώσει εμείς ως φορολογούμενοι. Όμως ο χώρος μας δεν έχει ισχυρές παραδόσεις συνδικαλιστικού κινήματος παρά μόνο τα τελευταία χρόνια και σε συνθήκες «εντατικής» ας πούμε. Σε μια προηγούμενη περίοδο η υπογραφή κλαδικής συλλογικής σύμβασης θα μπορούσε να είχε τεθεί πιο άμεσα χωρίς να υπάρχει το πιεστικό ζήτημα του αν θα υπάρχουμε αύριο. Αν θέλουμε η όλη ομηρία από πλευράς Υπουργείου ανάγκαζε πολλές φορές όλες μας τις δυνάμεις να στοχεύουν στο πολύ άμεσο, να δοθούν χρήματα για να ανασάνει ο κόσμος.
Τώρα σε μια περίοδο που κοιτάμε γύρω μας και βλέπουμε σε τι επίπεδα έχει φτάσει ο βασικός μισθός αλλά και πόσο απροστάτευτοι είναι οι εργαζόμενοι ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα όπου δεν υπάρχει πάντα συνδικαλιστική οργάνωση και αντιστάσεις χρειάζεται να ομολογήσουμε ότι το Ενιαίο Μισθολόγιο σαν λογική, σαν ένα μισθολόγιο που εφαρμόζεται σε μια σειρά από χώρους, που θέτει κάποια μίνιμουμ όρια και εξισώνει εργαζόμενους με βάσει μερικά πιο αντικειμενικά κριτήρια δεν είναι από μόνο του λάθος. Ίσως κιόλας μερικοί να νιώθουμε και τυχεροί που συμπεριληφθήκαμε σε αυτό. Αυτό που το καθιστά λάθος είναι ότι έρχεται αυτή τη στιγμή να περικόψει βασικές μας κατακτήσεις και να εξισώσει μισθούς και δικαιώματα προς τα κάτω. Επιπλέον είναι κενό νοήματος καθώς έτσι κι αλλιώς είμαστε χρονίως απλήρωτοι, εργαζόμενοι φαντάσματα.
Παραμένει όμως πράγματι σε καλύτερα επίπεδα από άλλες περιπτώσεις και ο λόγος που το εξηγούμε έτσι είναι γιατί είτε μας αρέσει είτε όχι είμαστε σε θέση άμυνας, κοιτάμε τι μπορούμε να σώσουμε ουσιαστικά ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να διεκδικήσουμε περισσότερα σε μια πιο ευνοϊκή συγκυρία. Εδώ δεν κάνουμε χρονικές προβλέψεις ούτε όμως αναβάλουμε κάτι που θα μπορούσε να γίνει εδώ και τώρα γιατί δεν είμαστε σε θέση να ελέγχουμε τις εξελίξεις. Αυτό έχει να κάνει με τις δυνάμεις μας ως εργαζόμενοι και ως σωματεία. Άρα χρειάζεται η μεγαλύτερη δυνατή δραστηριοποίηση όλων μας μέσα από τα σωματεία και με αυτό εννοούμε την οργανωμένη συλλογική μας δράση, την αλληλεγγύη, το συντονισμό μας με άλλους χώρους. Δεν εννοούμε τους εργατοπατέρες που δεν κουνάνε ούτε το μικρό τους δαχτυλάκι ενώ πραγματοποιούνται όλα αυτά τα αίσχη στην καθημερινή μας ζωή.
Ξαναγυρνώντας στο Ενιαίο Μισθολόγιο είναι επίσης καίριο να αναφέρουμε ότι ο τρόπος επιβολής του ως μέτρου είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι οι νόμοι κόβονται και ράβονται στα χέρια μιας εντελώς αντικοινωνικής, καταστροφικής εξουσίας. Δεν είμαστε δημόσιοι υπάλληλοι και όμως εφαρμόζεται, είμαστε απλήρωτοι 8-9-10 μήνες και όμως δεν ομαλοποιείται η μισθοδοσία μας σε καμία περίπτωση. Ενώ λύνουν υποτίθεται στα χαρτιά αυτά τα θέματα, οι πηγές χρηματοδότησης για να υπάρχουμε ώστε να έρθει και να εφαρμοστεί το όποιο μισθολόγιο είναι τουλάχιστον θολές αν όχι εξαρχής όνειρα θερινής νυκτός.
Κύριοι – ο θεός να σας κάνει – αρνούμενοι να σχεδιάσετε με βάση τις πραγματικές ανάγκες την Ψυχική Υγεία, αρνούμενοι να τη χρηματοδοτήσετε αναλόγως, αρνούμενοι να υπερασπιστείτε το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της, στα μάτια όλων των εργαζόμενων το πρόβλημα είστε εσείς και όσοι προστατεύετε, είτε αυτοί κρύβονται σε Υπουργεία είτε σε φορείς-εργολάβους. Οι μεν εκδίδετε κενές για την κοινωνία αποφάσεις, οι δε αγωνιείτε απλά για διευκρινήσεις**** για το πώς θα εφαρμόσετε πιο πιστά τις οδηγίες για τη σφαγή της Ψυχικής Υγείας δίχως να ανοίξει ρουθούνι.
Μα τώρα που μιλάμε οι καθηγητές
επιστρατεύονται, οι γυναίκες της Ιερισσού συλλαμβάνονται σαν κοινοί
εγκληματίες, 15χρονοι μετανάστες χαρακώνονται από ανεγκέφαλα φασιστοειδή στο
κέντρο της Αθήνας. Τι περιμένουμε να γίνει για την Ψυχική Υγεία από αυτούς που
καταδυναστεύουν έτσι μια ολόκληρη κοινωνία που αγωνιά; Μπορεί να έχουν τεντωθεί
απίστευτα οι δυνάμεις μας αλλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε τη δυνατότητα ακόμα
και τώρα να δώσουμε λύση στο πρόβλημα της Ψυχικής Υγείας. Αρκεί να
συνειδητοποιήσουμε ότι πράγματι θα χρειαστεί να ρισκάρουμε το κλείσιμο των
δομών αλλά δίνοντας τη μάχη για τη σωτηρία τους και όχι περιμένοντας το μοιραίο
να συμβεί.
Μορφές αγώνα έχουν προταθεί ξανά και ξανά και όσοι ανησυχούμε για το μέλλον μας και θέλουμε να κάνουμε κάτι για αυτό είμαστε ανοιχτοί σε οποιαδήποτε νέα ιδέα. Η εμπειρία έχει δείξει ότι με επιστολές διαμαρτυρίας και συναντήσεις σε ΕΕ και Υπουργεία δεν βγαίνει άκρη, η εμπειρία έχει δείξει ότι με μερικές 24ωρες αποσπασματικά ή κατ’ εντολή των εργοδοτών και κάτω από τον απόλυτο έλεγχό τους το βασανιστήριο απλά διαιωνίζεται. Ίσως σε προηγούμενες φάσεις τα παραπάνω να είχαν κάποια επιμέρους αποτελέσματα, να ασκούσαν κάποια πραγματική πίεση αλλά τώρα χρειάζεται κάτι πιο δραστικό. Για όσους ακόμα πιστεύουν ότι κρατάνε μια δουλειά έστω και απλήρωτοι λέμε ότι αυτό δεν είναι δουλειά γιατί σύντομα δεν θα συνοδεύεται από κανένα δικαίωμα. Η παύση πληρωμών στο χώρο κοντεύει να κλείσει χρόνο. Χρειάζονται συντονισμένες αποφάσεις με σχέδιο που να προσανατολίζονται σε κινητοποιήσεις διαρκείας (απεργία, επισχέσεις, κλπ). Αν όλα αυτά φαντάζουν δύσκολο να γίνουν αύριο ας τα σκεφτούμε και ας έχουμε τα μάτια στραμμένα προς την υπόλοιπη κοινωνία.
Οι καθηγητές ίσως δώσουν τις επόμενες μέρες τη μάχη για υπάρχει το δημόσιο σχολείο, όχι μόνο για να δώσουν εξετάσεις οι τωρινοί τελειόφοιτοι και να έχουν μάθει κάτι αλλά για να μπορούν οι ίδιοι να διδάσκουν και οι μαθητές να διδάσκονται. Στη δική μας περίπτωση αυτό θα σήμαινε να δώσουμε τη μάχη για το άμεσο το πιο μικρό αίτημα έως το πιο μεγάλο ταυτόχρονα. Αν το καλοσκεφτούμε εδώ που έχουμε φτάσει είναι ένα και το αυτό.
Μορφές αγώνα έχουν προταθεί ξανά και ξανά και όσοι ανησυχούμε για το μέλλον μας και θέλουμε να κάνουμε κάτι για αυτό είμαστε ανοιχτοί σε οποιαδήποτε νέα ιδέα. Η εμπειρία έχει δείξει ότι με επιστολές διαμαρτυρίας και συναντήσεις σε ΕΕ και Υπουργεία δεν βγαίνει άκρη, η εμπειρία έχει δείξει ότι με μερικές 24ωρες αποσπασματικά ή κατ’ εντολή των εργοδοτών και κάτω από τον απόλυτο έλεγχό τους το βασανιστήριο απλά διαιωνίζεται. Ίσως σε προηγούμενες φάσεις τα παραπάνω να είχαν κάποια επιμέρους αποτελέσματα, να ασκούσαν κάποια πραγματική πίεση αλλά τώρα χρειάζεται κάτι πιο δραστικό. Για όσους ακόμα πιστεύουν ότι κρατάνε μια δουλειά έστω και απλήρωτοι λέμε ότι αυτό δεν είναι δουλειά γιατί σύντομα δεν θα συνοδεύεται από κανένα δικαίωμα. Η παύση πληρωμών στο χώρο κοντεύει να κλείσει χρόνο. Χρειάζονται συντονισμένες αποφάσεις με σχέδιο που να προσανατολίζονται σε κινητοποιήσεις διαρκείας (απεργία, επισχέσεις, κλπ). Αν όλα αυτά φαντάζουν δύσκολο να γίνουν αύριο ας τα σκεφτούμε και ας έχουμε τα μάτια στραμμένα προς την υπόλοιπη κοινωνία.
Οι καθηγητές ίσως δώσουν τις επόμενες μέρες τη μάχη για υπάρχει το δημόσιο σχολείο, όχι μόνο για να δώσουν εξετάσεις οι τωρινοί τελειόφοιτοι και να έχουν μάθει κάτι αλλά για να μπορούν οι ίδιοι να διδάσκουν και οι μαθητές να διδάσκονται. Στη δική μας περίπτωση αυτό θα σήμαινε να δώσουμε τη μάχη για το άμεσο το πιο μικρό αίτημα έως το πιο μεγάλο ταυτόχρονα. Αν το καλοσκεφτούμε εδώ που έχουμε φτάσει είναι ένα και το αυτό.
Αντώνης Δημάκης
Πρόεδρος Σωματείου
Εργαζόμενων στο ΠΕΡΙΒΟΛΑΚΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου