Ανθρώπινα δικαιώματα σε… καταστολή

από την Εφημερίδα των Συντακτών 

 

Tων Ντάνι Βέργου-Ιωάννας Σωτήρχου

Πώς αλήθεια να εκφράσει κανείς τον θαυμασμό του για το «σενάριο του ΕΚΕΠΥ Υγειονομικής Υποστήριξης της Επιχείρησης «Θέτις» και όλα τα έντυπα που θα χρησιμοποιηθούν κατά την καταγραφή των προσαχθέντων από το υγειονομικό προσωπικό του ΕΚΕΠΥ», όπως διαβάζουμε στο διαβιβαστικό; Οσο για τα έντυπα:

Πρόκειται για πέντε σελίδες, υπό μορφή δελτίων απογραφής που επιζητούν στα κενά τη συμπλήρωση όλων των στοιχείων των προσαχθέντων. Μία σελίδα για τα στοιχεία ταυτότητας, εθνικότητας και θρησκεύματος, οικογενειακής κατάστασης -υπάρχει ενδιαφέρον ακόμη και για το αν ο προσαχθείς είναι θετός ή ανάδοχος γονιός-, αν ανήκει σε ευπαθή ομάδα και ποιο είναι το εκπαιδευτικό του επίπεδο, ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για την προσαγωγή ανηλίκου με τη διευκρίνιση αν συνοδευόταν και από ποιον. Στην ίδια σελίδα, ζητείται επίσης να συμπληρωθούν και άλλα προσωπικά στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσης, με ποιους συγκατοικεί, αν ζει σε ιδιόκτητη ή ενοικιαζόμενη οικία, φιλοξενείται ή είναι άστεγος. Πέρα από τα ατομικά στοιχεία, δύο επιπλέον σελίδες που αναμένουν συμπλήρωση τιτλοφορούνται «Ιατρικό Ιστορικό», που κατά τα άλλα προστατεύεται επίσης από απόρρητο: η μία περιγράφεται ως «εκτίμηση γενικής κατάστασης» με την «αδρή εξέταση κατά συστήματα», απαιτώντας συγκεκριμένες παρατηρήσεις για εννιά ελέγχους συστημάτων (από το αναπνευστικό μέχρι οδοντιατρικό έλεγχο), και στην άλλη ζητείται εξειδίκευση για την «παρούσα νόσο» με λεπτομέρειες. Δύο ακόμη σελίδες προορίζονται για το «ψυχοκοινωνικό» προφίλ του προσαχθέντος. Τα λόγια δεν φτάνουν.

«Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά δράσεις για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών συνδυάζονται με δράσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα και υγειονομικής περίθαλψης»: έτσι αντιλαμβάνεται την ιατροαστυνομική συνεργασία πέρα από κάθε νόμο και δεοντολογία η επίσημη σχετική ανακοίνωση της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, που «υπόσχεται» ότι «οι επιχειρήσεις αυτές θα συνεχιστούν με σκοπό την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και την αναβάθμιση του κέντρου της πρωτεύουσας».

«Υπόσχεση» που τηρήθηκε παρά τις αντιδράσεις, αφού η αστυνομική επιχείρηση που ξεκίνησε την Τετάρτη το βράδυ συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι και την Κυριακή, όπως μας βεβαιώνει η πρόεδρος του Οργανισμού για την Καταπολέμηση των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) Μένη Μαλλιώρη. Αλήθεια, κάτι τέτοιους οργανισμούς τι τους χρειαζόμαστε, αφού πλέον τους ευάλωτους που χρειάζονται περίθαλψη θα τους συλλαμβάνει η αστυνομία για να τους προσάγει στις υγειονομικές αρχές;

Ομως σειρά ερωτημάτων προκύπτει αφ” ενός για τη νομιμότητα της επιχείρησης -ποιος ακριβώς είναι ο νόμος που την προβλέπει και καλύπτει- και αφ” ετέρου για την τύχη των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν. Με ποιο δικαίωμα οι αστυνομικές αρχές λαμβάνουν ή παρίστανται στη συμπλήρωση ιατρικών ιστορικών; Πώς γίνεται το ιατρικό φακέλωμα και μάλιστα ευάλωτων ανθρώπων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά να είναι υποχρεωτικό; Πώς επιτρέπεται το ότι «μετά το τέλος της επιχείρησης το ΕΚΕΠΥ και η ΕΛ.ΑΣ. θα προβούν σε αποτίμηση και θα εξαχθούν συμπεράσματα», όπως αναφέρεται στο εμπιστευτικό σχέδιο; Από πότε η ΕΛ.ΑΣ. εξουσιοδοτείται να διαχειρίζεται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που αφορούν ασθενείς και μάλιστα με ψυχοκοινωνικές προεκτάσεις; Κατά τα άλλα, το φακέλωμα λόγω πολιτικών πεποιθήσεων έχει καταργηθεί…

Και πώς εξουσιοδοτείται η αστυνομία να λαμβάνει στοιχεία που θυμίζουν δελτίο καταγραφής εγκλήματος από άτομα που δεν έχουν συλληφθεί, ούτε διαπράξει κάποιο αδίκημα; Από την άλλη πλευρά, από πού κι ώς που οι γιατροί συμβάλλουν με αυτόν τον τρόπο στο «ανθρωπιστικό» έργο της αστυνομίας;

Οι καταγγελίες για το θέμα δεν έχουν τέλος. Τους κράτησαν πάνω από έξι ώρες στην Αμυγδαλέζα, τους έκαναν, είτε ήθελαν είτε όχι, τεστ σάλιου και μετά τους παράτησαν εκεί αφήνοντάς τους να βρουν στην ερημιά, ξημερώματα, τρόπο να επιστρέψουν, όπως μας είπε η κ. Μαλλιώρη που ζητά την παραίτηση του «εμπνευστή» του «σεναρίου» από υγειονομικής πλευράς, διοικητή του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας, Πάνου Ευσταθίου.

Τη χωρίς αιτιολόγηση σύλληψη, υποχρεωτική καταγραφή των εξαρτημένων και υποχρεωτική ιατρική εξέταση (για ποιους σκοπούς άραγε;) στηλιτεύει σε ανακοίνωσή της και η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. «Χωρίς επαρκή νομική τεκμηρίωση και δυνατότητα νομικής υποστήριξης συνελήφθησαν οι πρώτοι 132. Μεταφέρθηκαν και κρατήθηκαν (παρά τη θέλησή τους) στην Αμυγδαλέζα, όπου, όπως επανειλημμένως έχουμε επισημάνει, οι συνθήκες «φιλοξενίας» παραβιάζουν και απαξιώνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η «ανθρωπιστική βοήθεια» (ιματισμός, σίτιση, ιατρικές εξετάσεις, «θεραπευτική πρόταση» για την εξάρτηση από τις ουσίες) εφαρμόζεται με όρους που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλα τα επίπεδα…», αναφέρει μεταξύ άλλων, επισημαίνοντας πως αν αυτή είναι η αντίληψη της πολιτείας για την αντιμετώπιση της κάθε εξαθλιωμένης και ευάλωτης ομάδας, τότε δεν μιλούμε πια απλώς για δυστοκία εφαρμογής ενός κοινωνικού κράτους δικαίου, αλλά για ένα άλλο κράτος που αγνοεί δομές πρόληψης και θεραπείας που το ίδιο πληρώνει ακυρώνοντάς τες στην πράξη.

Και σε μια επίδειξη «αχαριστίας» η ΕΕΔΑ καταλήγει: «Η ασκούμενη πολιτική έχει περάσει στην ταύτιση της ποινικής καταστολής με την κοινωνική πρόνοια. Πρόκειται για το επικίνδυνο παιχνίδι του πολιτειακού εθισμού στον ολοκληρωτισμό».

Χθες ήταν οι μετανάστες, σήμερα οι ουσιοεξαρτημένοι. Επιθυμώντας να συμβάλουμε στην παρότρυνση του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη -το οποίο σημειωτέον ότι επιτέλους δικαιώνει πλήρως τον τίτλο του- για «κάθε καλόπιστη και εποικοδομητική πρόταση», θα προτείναμε να ακολουθήσουν οι ομάδες των αστέγων και ψυχικά ασθενών. Και μάλιστα να υπάρχει σήμανση έπειτα από κάθε εξαναγκαστικό έλεγχο και καταγραφή, ίσως ένα χρωματιστό τρίγωνο για κάθε περίπτωση και αν εμπίπτουν σε άνω της μιας κατηγορίας οι ελεγχόμενοι, θα μπορούσε να σχηματιστεί και ένα ή δύο πολύχρωμα αστέρια, κατά προτίμηση φωσφοριζέ, για να λάμπουν τη νύχτα που συνήθως γίνονται αυτές οι επιχειρήσεις. Μέχρι να ξημερώσει η χρυσή αυγή…

………………………………………………………………….

Ποιοί συμμετέχουν

Για να μην τους αδικήσουμε αναφέρουμε τους γιατρούς που συμμετέχουν, σύμφωνα με το σχέδιο, στις τρεις ομάδες («Συντονισμού», «Υγειονομικής Υποστήριξης», «Ιατρικής Εξέτασης») της επιχείρησης «Θέτις» και προέρχονται από το ΕΚΕΠΥ, το ΚΕΕΛΠΝΟ, το ΕΚΑΒ και το υπουργείο Υγείας. Ας σημειωθεί ότι στην «Ομάδα Συντονισμού» παραβρίσκεται «σύνδεσμος της ΕΛ.ΑΣ.».

Οι συμμετέχοντες: «Κ. Γκογκόση, Ζ. Μανωλίδου, Π. Μπέκα, Ε. Λιάκουρα, Π. Μάντη, Σ. Μαντζίνο, Ι. Παυλοπούλου, Α. Θεοφιλάτου, Μ. Μπέμπη, Ε. Ιακωβίδου, Ν. Παπαγεωργίου, Γ. Καραγεώργος. Ι. Χαβελές, Κ. Σαλτερή, Σ. Παπαδάκης, Δ. Χρηστάκης, Σ. Παπανικολάου, Ε. Καραμούζος, Α. Γεωργιάδης, Μ. Τσερώνη, Ο. Μιχαήλ, Κ. Καραγεώργου, Π. Βέρρα, Ε. Θανασάς, Α. Τσεκούρα, Ι. Αγράφα, Ε. Ρεβεζούλη».

12/03/2013